Aanwakkerend vuur: De eeuwigdurende strijd in India

De Muzaffarnagar-rellen van 2013 in India, waarbij tientallen mensen om het leven kwamen en tienduizenden ontheemd raakten, waren niet opzichzelfstaand. Het was al eerder gebeurd en zal waarschijnlijk weer gebeuren: hindoes en moslims, gewapend met geweren en zwaarden, opgehitst door venijnige retoriek en een wirwar van beschuldigingen, keren zich tegen elkaar. De waarheid versplintert langs religieuze lijnen, zowel in de aanloop naar de rel als in de bloedige nasleep ervan.

In het door Jan Donkers vertaalde Aanwakkerend vuur (de eeuwigdurende strijd in India) verdiept “stripjournalist” Joe Sacco zich in Uttar Pradesh en spreekt hij met overheidsfunctionarissen, politieke leiders, dorpshoofden en vooral de slachtoffers, die voornamelijk landloze boeren waren, in een poging deze rel te begrijpen als een archetype van politiek geweld. Daarbij onderzoekt hij de rol van wreedheid in een democratie; de macht van de massa, in plaats van leiders, om de loop der gebeurtenissen te beïnvloeden; de botsing van concurrerende verhalen; en de verhalen die daders verzinnen om hun deelname aan bloedvergieten te verdoezelen.

Sacco, geprezen als “de erfgenaam van R. Crumb en Art Spiegelman” (Economist), heeft de urgente geschiedenissen die de wereld om ons heen bepalen, van de Eerste Wereldoorlog tot Gaza, in kaart gebracht. Hier gebruikt hij zijn meesterlijke visuele reportage voor een verhaal dat specifiek is voor India, maar implicaties en resonantie heeft voor alle precaire multi-etnische, multiraciale samenlevingen overal ter wereld.